'Les Indes africaines' versus 'Le Congo minotaure' : debatten over klimaat, acclimatisatie, hygiëne en de idealisering van het imperiaal project van Leopold II in Congo, 1876-1908
- Author
- Jan Vandersmissen (UGent) and Lisa van Diem
- Organization
- Project
- Abstract
- Dit artikel is een onderzoek naar de relatie tussen debatten in België over het klimaat van Congo en de daaraan verbonden vermeende gezondheid of ongezondheid van het gebied, en de politieke agenda’s van de bijdragers aan dit debat voor de periode vanaf het begin van de Leopoldiaanse exploratie van Midden-Afrika in 1876 tot aan de overdracht van de Onafhankelijke Congostaat aan België in 1908. Vanaf het begin van die exploratie was er aandacht voor het klimaat. Zo werden er meteorologische gegevens over de verkende en geannexeerde gebieden verzameld en werd het klimaat vaak afgeschilderd als een onbekend kwaad : het werd als uiterst ongezond beschouwd. Zowel gruwelijke als fortuinlijke verhalen afkomstig van andere imperiale mogendheden over soortgelijke gebieden waren van invloed op het denken over het klimaat. Om Congo te promoten als lucratief en niet ongezond gebied, iets wat de voorstanders van het imperiale project graag deden, was het belangrijk om het kwade beeld over het klimaat te bevechten. De mening over het klimaat, en of de witte man kon acclimatiseren in Congo, werd dus niet enkel beïnvloed door de daadwerkelijke omstandigheden aldaar, maar in grote mate door de vraag of men Congo als een goed exploitatieterrein voor de Belgen zag. In dit artikel wordt behalve het geven van een algemene analyse van de debatten en hoe zij zich verhouden tot internationale ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld de koloniale hygiëne, ook ingezoomd op het discours van opponenten in een aantal uitgelichte discussies.
- Climate, acclimatization and hygiene are three terms that one might not immediately expect together. Yet they are intimately linked in the questions of whether European expansion in the Congo Basin had a chance of survival and to what extent this should be a Belgian affair rather than just an adventure of King Leopold II. Proponents of Belgian involvement in the Congo spoke highly of the area and referred to it with the expression "Les Indes africaines". They saw it as a region where, by analogy with the British and Dutch East Indies, the riches were there for the taking. Opponents spoke of "Le Congo minotaure", a monstrous country with a deadly climate. This notion did not come out of thin air. During the earliest explorations of the Association Internationale Africanine (AIA) in Central Africa and also during the establishment of the first stations in the area there were casualties. Many in Belgium were convinced that the climate was harmful to Congo-based compatriots and other European emigrants.
Downloads
-
ART VANDERMISSEN VAN DIEM 03 2021.pdf
- full text (Published version)
- |
- open access
- |
- |
- 911.70 KB
Citation
Please use this url to cite or link to this publication: http://hdl.handle.net/1854/LU-8739475
- MLA
- Vandersmissen, Jan, and Lisa van Diem. “‘Les Indes Africaines’ versus ’Le Congo Minotaure’ : Debatten over Klimaat, Acclimatisatie, Hygiëne En de Idealisering van Het Imperiaal Project van Leopold II in Congo, 1876-1908.” JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS, vol. 51, no. 3, 2021, pp. 8–35.
- APA
- Vandersmissen, J., & van Diem, L. (2021). “Les Indes africaines” versus ’Le Congo minotaure’ : debatten over klimaat, acclimatisatie, hygiëne en de idealisering van het imperiaal project van Leopold II in Congo, 1876-1908. JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS, 51(3), 8–35.
- Chicago author-date
- Vandersmissen, Jan, and Lisa van Diem. 2021. “‘Les Indes Africaines’ versus ’Le Congo Minotaure’ : Debatten over Klimaat, Acclimatisatie, Hygiëne En de Idealisering van Het Imperiaal Project van Leopold II in Congo, 1876-1908.” JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS 51 (3): 8–35.
- Chicago author-date (all authors)
- Vandersmissen, Jan, and Lisa van Diem. 2021. “‘Les Indes Africaines’ versus ’Le Congo Minotaure’ : Debatten over Klimaat, Acclimatisatie, Hygiëne En de Idealisering van Het Imperiaal Project van Leopold II in Congo, 1876-1908.” JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS 51 (3): 8–35.
- Vancouver
- 1.Vandersmissen J, van Diem L. “Les Indes africaines” versus ’Le Congo minotaure’ : debatten over klimaat, acclimatisatie, hygiëne en de idealisering van het imperiaal project van Leopold II in Congo, 1876-1908. JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS. 2021;51(3):8–35.
- IEEE
- [1]J. Vandersmissen and L. van Diem, “‘Les Indes africaines’ versus ’Le Congo minotaure’ : debatten over klimaat, acclimatisatie, hygiëne en de idealisering van het imperiaal project van Leopold II in Congo, 1876-1908,” JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS, vol. 51, no. 3, pp. 8–35, 2021.
@article{8739475,
abstract = {{Dit artikel is een onderzoek naar de relatie tussen debatten in België over het klimaat van Congo en de daaraan verbonden vermeende gezondheid of ongezondheid van het gebied, en de politieke agenda’s van de bijdragers aan dit debat voor de periode vanaf het begin van de Leopoldiaanse exploratie van Midden-Afrika in 1876 tot aan de overdracht van de Onafhankelijke Congostaat aan België in 1908. Vanaf het begin van die exploratie was er aandacht voor het klimaat. Zo werden er meteorologische gegevens over de verkende en geannexeerde gebieden verzameld en werd het klimaat vaak afgeschilderd als een onbekend kwaad : het werd als uiterst ongezond beschouwd. Zowel gruwelijke als fortuinlijke verhalen afkomstig van andere imperiale mogendheden over soortgelijke gebieden waren van invloed op het denken over het klimaat. Om Congo te promoten als lucratief en niet ongezond gebied, iets wat de voorstanders van het imperiale project graag deden, was het belangrijk om het kwade beeld over het klimaat te bevechten. De mening over het klimaat, en of de witte man kon acclimatiseren in Congo, werd dus niet enkel beïnvloed door de daadwerkelijke omstandigheden aldaar, maar in grote mate door de vraag of men Congo als een goed exploitatieterrein voor de Belgen zag. In dit artikel wordt behalve het geven van een algemene analyse van de debatten en hoe zij zich verhouden tot internationale ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld de koloniale hygiëne, ook ingezoomd op het discours van opponenten in een aantal uitgelichte discussies.}},
author = {{Vandersmissen, Jan and van Diem, Lisa}},
issn = {{0035-0869}},
journal = {{JOURNAL OF BELGIAN HISTORY-REVUE BELGE D HISTOIRE CONTEMPORAINE-BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR NIEUWSTE GESCHIEDENIS}},
language = {{dut}},
number = {{3}},
pages = {{8--35}},
title = {{'Les Indes africaines' versus 'Le Congo minotaure' : debatten over klimaat, acclimatisatie, hygiëne en de idealisering van het imperiaal project van Leopold II in Congo, 1876-1908}},
url = {{https://www.journalbelgianhistory.be/nl/journal/belgisch-tijdschrift-voor-nieuwste-geschiedenis-li-2021-3/indes-africaines-versus-congo}},
volume = {{51}},
year = {{2021}},
}