Fotografie die zichzelf citeert : een reflectie op het project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) vanuit het perspectief van Roland Barthes (1915-1980)
- Author
- Bart Nuytinck (UGent)
- Organization
- Abstract
- Fotografie is aanvankelijk als technische uitvinding tijdens de 19de eeuw gebruikt ter registratie van de realiteit. Ook al zijn er vroege voorbeelden waarbij fotografie schilderkunst wou evenaren, zoals het picturalisme, dan nog duurt het tot diep in de 20ste eeuw alvorens fotokunst zichzelf gaat onderzoeken en citeren. Bij het toe-eigenen van ander fotografisch materiaal om een nieuw kunstwerk te creëren, komt de vraag naar voor of de paradox tussen een ‘gegeven boodschap’ en een ‘geconnoteerde boodschap’ wordt opgeheven. Volgens de Franse literatuurcriticus en filosoof Barthes zijn deze twee aspecten immers steeds aanwezig in fotografie: een foto lijkt een bestaande werkelijkheid vast te leggen en er dus een perfect analogon van te zijn maar is dat anderzijds ook niet, gezien de subjectieve toevoegingen door de keuzes van de fotograaf in het nemen en ontwikkelen van het beeld. Bovendien speelt het subjectieve aspect ook in de interpretatie van de kijker die gestuurd wordt door zijn culturele en sociale achtergrond, zijn kennis en ervaringswereld. In de Schwarzschild-reeks (1986-1987), waarvan we hier finding/untitled-2 nader onderzoeken, bewerkt Dirk Braeckman een op de rommelmarkt gevonden glasplaat uit WOI tot een nieuw kunstwerk aan de hand van een ontwikkelingsprocédé met sponsen en penselen. Door deze plastische benadering van de fotografie wordt de documentaire waarde van het oorspronkelijke beeld van ondergeschikt belang. Niettemin blijft de oorspronkelijke fotograaf onder ‘anoniem’ met datum 1914-18 vermeld onder het beeld. We onderzoeken, steunend op inzichten van Richard Bolter en Jay David Grusin, of deze remediatie van het oorspronkelijke beeld als een hermodellering kan gezien worden. Op die manier stellen we ons de vraag in welke mate de kijker bewust blijft van het oorspronkelijke medium, dan wel de bewerking van de oorspronkelijke foto louter als een actueel kunstobject bekijkt.
- Keywords
- fotografie, remediëring, analogon, agency, punctum
Downloads
-
Bart Nuytinck Fotografie die zichzelf citeert ... UvM Vol 33 1 -pagina s-43-55.pdf
- full text (Published version)
- |
- open access
- |
- |
- 308.02 KB
Citation
Please use this url to cite or link to this publication: http://hdl.handle.net/1854/LU-8689331
- MLA
- Nuytinck, Bart. “Fotografie Die Zichzelf Citeert : Een Reflectie Op Het Project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) Vanuit Het Perspectief van Roland Barthes (1915-1980).” DE UIL VAN MINERVA, edited by Henk Vandaele, vol. 33, no. 1, 2020, pp. 43–55.
- APA
- Nuytinck, B. (2020). Fotografie die zichzelf citeert : een reflectie op het project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) vanuit het perspectief van Roland Barthes (1915-1980). DE UIL VAN MINERVA, 33(1), 43–55.
- Chicago author-date
- Nuytinck, Bart. 2020. “Fotografie Die Zichzelf Citeert : Een Reflectie Op Het Project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) Vanuit Het Perspectief van Roland Barthes (1915-1980).” Edited by Henk Vandaele. DE UIL VAN MINERVA 33 (1): 43–55.
- Chicago author-date (all authors)
- Nuytinck, Bart. 2020. “Fotografie Die Zichzelf Citeert : Een Reflectie Op Het Project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) Vanuit Het Perspectief van Roland Barthes (1915-1980).” Ed by. Henk Vandaele. DE UIL VAN MINERVA 33 (1): 43–55.
- Vancouver
- 1.Nuytinck B. Fotografie die zichzelf citeert : een reflectie op het project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) vanuit het perspectief van Roland Barthes (1915-1980). Vandaele H, editor. DE UIL VAN MINERVA. 2020;33(1):43–55.
- IEEE
- [1]B. Nuytinck, “Fotografie die zichzelf citeert : een reflectie op het project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) vanuit het perspectief van Roland Barthes (1915-1980),” DE UIL VAN MINERVA, vol. 33, no. 1, pp. 43–55, 2020.
@article{8689331, abstract = {{Fotografie is aanvankelijk als technische uitvinding tijdens de 19de eeuw gebruikt ter registratie van de realiteit. Ook al zijn er vroege voorbeelden waarbij fotografie schilderkunst wou evenaren, zoals het picturalisme, dan nog duurt het tot diep in de 20ste eeuw alvorens fotokunst zichzelf gaat onderzoeken en citeren. Bij het toe-eigenen van ander fotografisch materiaal om een nieuw kunstwerk te creëren, komt de vraag naar voor of de paradox tussen een ‘gegeven boodschap’ en een ‘geconnoteerde boodschap’ wordt opgeheven. Volgens de Franse literatuurcriticus en filosoof Barthes zijn deze twee aspecten immers steeds aanwezig in fotografie: een foto lijkt een bestaande werkelijkheid vast te leggen en er dus een perfect analogon van te zijn maar is dat anderzijds ook niet, gezien de subjectieve toevoegingen door de keuzes van de fotograaf in het nemen en ontwikkelen van het beeld. Bovendien speelt het subjectieve aspect ook in de interpretatie van de kijker die gestuurd wordt door zijn culturele en sociale achtergrond, zijn kennis en ervaringswereld. In de Schwarzschild-reeks (1986-1987), waarvan we hier finding/untitled-2 nader onderzoeken, bewerkt Dirk Braeckman een op de rommelmarkt gevonden glasplaat uit WOI tot een nieuw kunstwerk aan de hand van een ontwikkelingsprocédé met sponsen en penselen. Door deze plastische benadering van de fotografie wordt de documentaire waarde van het oorspronkelijke beeld van ondergeschikt belang. Niettemin blijft de oorspronkelijke fotograaf onder ‘anoniem’ met datum 1914-18 vermeld onder het beeld. We onderzoeken, steunend op inzichten van Richard Bolter en Jay David Grusin, of deze remediatie van het oorspronkelijke beeld als een hermodellering kan gezien worden. Op die manier stellen we ons de vraag in welke mate de kijker bewust blijft van het oorspronkelijke medium, dan wel de bewerking van de oorspronkelijke foto louter als een actueel kunstobject bekijkt.}}, author = {{Nuytinck, Bart}}, editor = {{Vandaele, Henk}}, issn = {{0772-4381}}, journal = {{DE UIL VAN MINERVA}}, keywords = {{fotografie,remediëring,analogon,agency,punctum}}, language = {{dut}}, number = {{1}}, pages = {{43--55}}, title = {{Fotografie die zichzelf citeert : een reflectie op het project Schwarzschild (1987) van Dirk Braeckman (°1958) vanuit het perspectief van Roland Barthes (1915-1980)}}, volume = {{33}}, year = {{2020}}, }